بررسی مفهوم، ابعاد و ویژگی های حوزه انقلابی (بخش اول)

تعریف حوزه انقلابی

با سلام و تشکر از فرصتی که در اختیار ما گذاشتید. همانطور که مستخضرید مقام معظم رهبری مدتی است بر مقوله «انقلابی بودن» مجموعه‌های مختلف نظام اسلامی تأکید دارند. یکی از تأکیدات ایشان نسبت به انقلابی ماندن حوزه و خطر انقلاب زدایی از آن است. لطفاً به عنوان سؤال اول بفرمایید تعریف حوزه‌ی انقلابی و ابعاد ومختصات آن چیست؟

بسم الله الرحمین الرحیم. صفت انقلابی برای حوزه از یک دید، قید احترازی است و از یک دید قید تاکیدی؛ همانند «انقلاب اسلامی» که برخی در مورد آن هم سؤال می­کنند اسلام چه نوع پسوندی برای انقلاب است. آیا قید توضیحی است آنچنان که شهید مطهری عقیده دارند وبقیه داشتند که اساساً دو نوع اسلام نداریم، اسلام انقلابی یا غیر انقلابی نیست. اسلام بذاته انقلابی است. نه اینکه اسلام یک حقیقت باشد، انقلابی ضمیمه‌ای به آن شود و مسلمانان دو دسته باشند. بعضی­ها اسلام انقلابی را انتخاب کرده باشند و بعضی­ها اسلام غیر انقلابی را انتخاب کرده باشند.

در مورد تشیع وتسنن هم همینطور است. تشیع و تسنن دو شعبه از اسلام نیستند. اسلام همان تشیع است ولی عده‌ای منحرف شدند آنها از حقیقت اسلام خارج شدند ولو به حسب به مقام اثبات هر کسی عقیده، بینش و نظری دارد. ولی‌ نه این است که اسلام دو قسمت باشد. اسلام دو قسمت نیست. اسلام یک حقیقت بیشتر نیست و از میان مذاهب یک مذهب بیشتر حق نیست، لذا اسلام دو دسته نشد اسلام یک حقیقت است و به اعتقاد ما اسلام ناب اسلام اهل بیت عصمت «علیهم السلام» است ولی بقیه منحرف شدند و هر کدام به نوعی از حقیقت اسلام فاصله گرفتند.

دررابطه با حوزه­ ی انقلابی هم همینطور است. حوزه­ ی علمیه به عنوان یک مرکز وجایگاه سابقه­ دار و ریشه­ دار در رابطه با علوم و معارف اسلامی است. اگر در بعد از انقلاب می­گوییم حوزه انقلابی شده است پس انقلابیون انقلابی را برپاکرده­اند واین حوزه انقلابی باید بماند، نه به این معناست که حوزه دو بخش دارد، دوقسمت دارد، دو نوع می‌شود به آن نگاه کرد. حوزه­ای که فقط به کار حوزوی مشغول است و به انقلاب کاری ندارد وحوزه­ای که در آن علاوه بر  مسائل حوزوی همراه با انقلاب و فکراضافی به نام انقلابی بودن و انقلابی­گری فعالیت انجام می­دهند. حقیقت حوزه انقلاب است و این وصف بیشتر وصف توضیحی به نظر می­رسد تا احترازی؛ چرا؟ به خاطر اینکه در حوزه به دنبال تحقیق پیرامون مسائل، موضوعات، احکام و قضایایی است که دین برای بشریت آورده است و بنا است بشر را با این تعلیمات، آموزش­ها، دستورات، امرو نهی­ ها و‌تبین­ ها برسانند به قله‌ی کمال خودش و لازمه­ ی این کار این است که به اسلام عمل بشود و درست فهمیده بشود وبه مرحله­ ی اجرا در بیاید به این می­گویند حوزه­ ی انقلابی. یعنی به دنبال اجرایی عینی اسلام در متن حیات بشر بودن و اقامه اسلام در قالب حاکمیت دینی بر اساس آموزه‌های اسلام ناب. این اندیشه که اسلام برنامه همه جانبه و عملیاتی برای هدایت و اداره امور جامعه دارد، نوعی نگرش است که از دل آن حوزه انقلابی در می‌آید.